Tekst źródłowy strony Lawiny/Metoda redukcyjna

''No risk - no fun, no limit - no life'', Werner Munter

=Niemożliwość oceny stabilności stoku=
Obecnie uważa się, że tylko stoki bardzo niebezpieczne są przewidywalne, stoki umiarkowanie niebezpieczne przypominają pole minowe: obszary o stosunkowo duzej lokalnej stabilności są poprzetykane tzw gorącymi punktami - obszarami niestabilnymi, których zachowanie decyduje o stabilności całego stoku. Stąd nie da się oceniać stoku przez analizę pojedynczych fragmentów, bo można ominąć gorący punkt.

=Zarządzanie ryzykiem=
Zamiast drobiazgowej analizy stabliności, analizuje się statystyki wypadków. Szuka się niezależnych czynników, które decydują o zagrożeniu. Okazuje się że o większości wypadków decyduje pięć powtarzających się czynników: zagrożenie lawinowe, nachylenie stoku w najstromszym miejscu, wystawa stoku, to czy stok jest jeżdżony po każdym opadzie, rozmiar grupy i odstępy. Czynniki są niezależne więc zagrożenia powodowane przez każdy z nich mnożą się.

==Zagrożenie lawinowe==
Zaniechanie wycieczek przy zagrożeniu lawinowym równym i większym niż 3&deg;.
==Nachylenie stoku w najstromszym miejscu==
Ograniczenie się do stoków o nachyleniu < 40&deg;
==Wystawa stoku==
Omijanie stoków o wystawie północnej
==To czy stok jest jeżdżony po każdym opadzie==
Wybieranie terenów bardziej uczęszczanych
==Rozmiar grupy i odstępy==
Małe grupy bezpieczniejsze niż duże.
 
=Granica bezpieczeństwa=
Gdzie leży granica bezpieczeństwa? WM podal formule i tak dobral wspolczynniki, że kiedy formula daje wynik 1 prawdopodobienstwo wypadku jest porównywalne z niebezpieczeństwem związanym z używaniem samochodu (1/100000).

==Formuła Muntera==

<math>DR=\frac{PZ}{WR \times WR \times WR}\leq1</math>

<table border="1" style="text-align: center">
<caption>Współczynniki redukcyjne i ich kombinacje</caption>

<tr>
<td>1</td>
<td>Poruszanie się po stokach o nachyleniu do 39&deg;</td>
<td>WR 2</td>
<td rowspan=3>Pierwsza grupa</td>
</tr>

<tr>
<td>albo 2</td>
<td>Poruszanie się po stokach o nachyleniu około 35&deg;</td>
<td>WR 3</td>
</tr>


<tr>
<td>albo 3</td>
<td>Poruszanie się po stokach o nachyleniu do 34&deg;</td>
<td>WR 4</td>
</tr>

<tr>
<td>4</td>
<td>Omijanie stoków o wystawie NW-N-NE</td>
<td>WR 2</td>
<td rowspan=4>Druga grupa</td>
</tr>


<tr>
<td>albo 5</td>
<td>Omijanie stoków o wystawie WNW-N-ENE</td>
<td>WR 3</td>
</tr>

<tr>
<td>albo 6</td>
<td>Omijanie obszarów wymienionych w biuletynie lawinowym</td>
<td>WR 4</td>
</tr>

<tr>
<td>i 7</td>
<td>Poruszanie się po często (po każdym opadzie) jeżdżonych stokach</td>
<td>WR 2</td>
</tr>

<tr>
<td>8</td>
<td>Duża grupa (Więcej niż cztery osoby) z odstępami</td>
<td>WR 2</td>
<td rowspan=3>Trzecia grupa</td>
</tr>

<tr>
<td>albo 9</td>
<td>Mała (2-4osoby) grupa</td>
<td>WR 2</td>
</tr>

<tr>
<td>albo 10</td>
<td>Mała grupa z odstępami</td>
<td>WR 3</td>
</tr>

</table>

* Przy ZL > 2 użycie redukcji z pierwszej grupy jest obowiązkowe.
* Zdarza się, szeczgólnie wiosną, że południowe są bardziej niebezpieczne niż północne. Jeśli biuletyn lawinowy o tym wspomina lub w terenie występują symptomy (np.: mokry śnieg) tej sytuacji, współczynników 4 - 7 się nie stosuje.
*Przy dużym ZL metody redukcyjnej się nie stosuje. Należy ograniczyć się do stoków o maksymalnym nachyleniu 30&deg;!
*Za nachylenie stoku zawsze przyjmuje się nachylenie jego najbardziej stromej części. Na str. 113, w podpisie fotografii 74 (wyd. 6, 2017 książki 3x3 Lawinen) - Munter precyzuje: przy poziomie zagrożenia 2 należy rozpatrywać najbardziej stromy fragment zbocza pokonywanego szlaku w zakresie 20m przewyższenia od możliwych pozycji na szlaku lub w promieniu 20m od szlaku, natomiast przy poziomie zagrożenia 3 należy brać pod uwagę nastromienie całego zbocza (również w dużej odległości od przebiegu szlaku - warto zestawić to również z opisem zasięgu lawin w opisie poziomów zagrożenia lawinowego TOPR / rozporządzeniem MSWiA w sprawie określenia stopni zagrożenia lawinowego oraz odpowiadających im zaleceń dla ruchu osób).

Przykład:
Rozważamy wyjscie na narty w towarzystwie jednej osoby na nieznany, stromy(38 &deg;) południowy stok, przy zagrożeniu lawinowym=3.
PZ = 8
WR za 38 stopni = 2,
WR za ominięcie wystaw północnych = 3,
WR za małą grupę z odstępami = 3
DR = 8 / (2x3x3) = 8/12 = 2/3 czyli MOŻNA IŚĆ!

=Proste reguły=
Nie idź jeśli:
* jest 2&deg; zagrożenia lawinowego, stok o wystawie północnej jest niejeżdżony, nachylenie przekracza 40&deg;
* jest 3&deg; zagrożenia lawinowego, nachylenie przekracza 40&deg; na wszystkich wystawach
* jest 4&deg; zagrożenia lawinowego, nachylenie przekracza 30&deg; na wszystkich wystawach

Częste przekraczanie granicy ryzyka = katastrofa. 

=Zobacz także=
* [http://www.bergundsteigen.at/file.php/archiv/2001/4/35-36%20%28reduktionsmethode%29.pdf Die Reduktionsmethode]
* [http://www.slf.ch/info/red-meth-de.html Die Reduktionsmethode - ein Planungs- und Kontrollinstrument]

<noinclude>----
<center>'''[[Lawiny|Powrót do spisu treści]]'''</center></noinclude>