Tekst źródłowy strony Chemia nieorganiczna/Reguła oktetu i dubletu. Elektroujemność

'''Reguła oktetu i dubletu'''

Po co pierwiastki się łączą? Co sprawia, że atomy łączą się w cząsteczki, związki polimery ? 

{{Infobox|Atomy dążą do uzyskania konfiguracji gazów szlachetnych, ponieważ jest stabilna. Nazwy takich konfiguracji to dublet elektronowy i oktet elektronowy.}}

Atomy osiągają to poprzez:
* Oddanie elektronów – tworzy kation
* Pobranie elektronów – tworzy anion
* Uwspólniając elektrony

O tym, czy atom (cząsteczka, związek) przyciągnie inny atom, decyduje wielkość elektroujemności. W tym podręczniku będziemy dla ujednolicenia używać skali elektroujemności wg Paulinga.

----

'''Rodzaje atomów wg wartości elektroujemności:'''

* Elektrododatnie – to pierwiastki o małej wartości elektroujemności – chętniej oddają elektrony.

Na - 1e<sup>-</sup> → Na<sup>+</sup>

* Elektroujemne – to pierwiastki o dużej wartości elektroujemności – chętniej przyjmują elektrony.

Br + 1e<sup>-</sup> → Br<sup>-</sup>

----

Aby sprawdzić, jakie wiązanie występuje w związku lub cząsteczce, należy obliczyć <math>\Delta</math>E, czyli różnicę elektroujemności pomiędzy tymi pierwiastkami, używając do tego skali elektroujemności wg Paulinga.

NaCl  

<math>\Delta</math>E= 3,0 - 0,9 = 2,1

H<sub>2</sub>S 

<math>\Delta</math>E= 2,5 - 2,1 = 0,4

Poprzez sprawdzenie wielkości elektroujemności można sprawdzić, jakie wiązanie występuje w danym związku (lub cząsteczce).

{{Zapamiętaj|Jeżeli różnica elektroujemności <math>0\le \Delta E \le 0,4</math>, to występujące wiązanie jest wiązaniem kowalencyjnym.}}

O<sub>2</sub>

<math>\Delta</math>E = 3,5 - 3,5 = 0,0

PH<sub>3</sub>

<math>\Delta</math>E = 2,1 - 2,1 = 0,0

SiH<sub>4</sub> 

<math>\Delta</math>E = 2,1 - 1,8 = 0,3

{{Zapamiętaj|Jeżeli różnica elektroujemności <math>0,4 < \Delta\ E < 1,7</math>, to występujące wiązanie jest wiązaniem kowalencyjnym spolaryzowanym.}}

LiH 

<math>\Delta</math>E = 2,1 - 1,0 = 1,1

NO 

<math>\Delta</math>E = 3,5 - 3,0 = 0,5

{{Zapamiętaj|Jeżeli różnica elektroujemności <math>\Delta\ E > 1,7</math>, to występujące wiązanie jest wiązaniem jonowym.}}

CaCl<sub>2</sub> 

<math>\Delta</math>E = 3,0 - 1,0 = 2,0

{{Ćwiczenie|Na podstawie skali Paulinga określ, jakie wiązanie występuje w związkach: O<sub>2</sub>;   Mn<sub>2</sub>O<sub>7</sub>;  MgO;   F<sub>2</sub>.<br /> Określ typy wiązań w związkach złożonych: NaOH; HBr ; CH<sub>4</sub>}}